Stern Nijland
'Maar soms is het heerlijk om foutjes te maken, je handen vies te maken, dingen uit te proberen en gewoon lekker bezig te zijn!'
Stern Nijland is erg bedreven in het maken van zeer kundige en diverse illustraties waaraan je ziet dat ze al haar liefde en passie er in heeft gestopt. Ze laat hiermee zien dat ze niet één specifiek handschrift heeft. Zet maar eens het speelse kleurrijke en vrolijke van 'Koning & Koning' dat ze samen met Linda de Haan maakte, tegenover 'Het dierendoodboek', waarin de illustraties juist sprekend, heel fijne en soms haast levensecht zijn. Begrijpelijk dat haar technieken dan net zo variëren. Ze tekent het liefst en dat kan ze bijzonder goed, maar dat ze goed linosnedes kan drukken, liet ze bijvoorbeeld zien in 'Koning Varken' van Koos Meinderts. De hoogste tijd om Stern Nijland in het zonnetje te zetten!
Kun je in het kort iets over jezelf vertellen?
Ik ben Stern. Ik woon in Snakkerburen Friesland, in de buurt van waar ik ben opgegroeid. Ik heb in de tussentijd bijna 20 jaar in Amsterdam gewoond, maar de rust, ruimte en de natuur trokken me toch weer terug. Ik woon in ons samengestelde gezin, met twee rode poezen en een hond. Ik vind zoveel leuk, bijna teveel op om te noemen. Maar ik ga het toch proberen. Ik houd bijvoorbeeld erg van kamerplanten en huisdieren. Maar ook van wilde natuur, vooral van water, bos en zee. Ik houd van het klotsende geluid van water, zwemmen en varen in de zomer. Ik houd van de geur van vers gemaaid gras en van hooi. Ik houd van zomerregen. Bermbloemen. Lekker, goed eten. Ik houd erg veel van muziek, luisteren, zingen en naar concertjes gaan, ik kan er eigenlijk niet zonder. En ik houd van lezen en kijken.
Vroeger was mijn lievelingsboek denk ik 'De tuinen van Dorr', van Paul Biegel. Dat is een geheimzinnig en eigenlijk best spannend verhaal. En alles van Astrid Lindgren, dat was zo prachtig mooi, zoals 'De Gebroeders Leeuwenhart' en 'Ronja de roversdochter'. En de geheimzinnige verhalen van Tonke Dragt. Maar ook Roald Dahl en Annie M G. Schmidt vond ik leuk om te lezen. Bij die laatste twee schrijvers was het vooral het eigenwijze en eigenzinnige.
​
Ik houd qua illustraties heel erg van ‘huid’, zo noem ik het. Waarbij je ziet dat er geschilderd en getekend is, of gedrukt. En van details. Dat zie je bijvoorbeeld mooi samenkomen in het werk van Carll Cneut of Sabien Clement. Er is ook een geniaal grappig en bijzonder prentenboek: Hoe papa zijn oude tante vermoorde, dat vindt ik echt bijzonder grappig en gedetailleerd. Ook etsen en linosnedes vind ik mooi.
Hoe ben je illustrator geworden?
Als jong kind wilde ik eerst vogeltemmer in het bos worden en dichteres. Later wilde ik in een dierentuin werken, iets met dieren doen in elk geval. Daarna wilde ik toneelspelen. Maar omdat ik altijd al veel tekende, veel prentenboeken bekeek en las en gekke korte verhaaltjes en strips maakte, spullen verzamelde, tekenspelletjes verzon en gewoon boordevol ideeën zat…. ben ik naar de kunstacademie gegaan. Ik teken en verzin dus altijd al van alles. Op de academie heb ik voor mijn afstuderen een groot sprookjesprentenboek gemaakt met twee grote kijkdozen eraan vast en ook nog een klei-animatie. Heel divers dus. Maar na de kunstacademie is het echt mijn werk geworden. Ik doe dat werk nu al meer dan 20 jaar als illustrator, wat betekent dat ik eigenlijk een echte geluksvogel ben. Dingen verzinnen en maken is het leukste dat er is.
Hoe ga je te werk?
Ik vind kiezen heel moeilijk en ik heb veel ideeën, dus mijn werk is best wel divers! Van grafiek (drukken) tot tekenen, tot het maken van kijkkastjes. Maar ik ben wel een echte ‘tekenaar’ denk ik, altijd al geweest.
Ik werk graag met potlood, kleurpotloden, verf, pennetjes. Heerlijk vind ik het wanneer je dat echte materiaal ziet op papier. Waar niets dan ontstaat in iets, hoe fantastisch is dat? Iets maken dat daarvoor nog niet bestond.
En ik hou erg van grafiek: bijvoorbeeld linosnedes drukken. Dat vind ik heerlijk. Dan kiest het materiaal eigenlijk voor mij, omdat het maar een paar kleuren zijn en het materiaal bepaalt. Wanneer je je papier van je drukplaat aftrekt, is het altijd een grote verrassing. Zo mooi.
​
Mijn inspiratie haal ik van enorm veel dingen. Dat kan vanuit een leuke gedachte zijn, waaruit een idee komt. Een mooie taalregel. Door een leuk woord bedenk ik eerst bijvoorbeeld een titel.
Een beeld. Iets geks. Of vanuit de natuur.
Hoe zou je eigen stijl het best omschrijven?
Ik heb een enorm brede stijl. Ik houd sowieso van analoog werken, niet digitaal maar met echte materialen. Dus papier voelen, potlood en verf, pennen. Ik vind de structuur van inkt, pen, potloden en verf er zo mooi uit zien. Dat lukt mij toch nooit zo goed digitaal. Sommige mensen kunnen dat goed, maar het is niets voor mij. Binnen al die stijlen, van linosnedes tot pentekeningen denk ik dat je mijn ‘handschrift ’wel echt kunt herkennen. Ik houd van friemelen en van details, maar ook van bepaalde vormen en gezichten. Ik wil graag dat de tekening karakter heeft en leeft. Ik leef me ook altijd helemaal in.
Ik weet wel dat less soms more is, maar dat vind ik zelf lastig volhouden. Soms ga ik te lang door. Ik heb geleerd om een tekening soms even weg te leggen en er later weer fris mee verder te gaan, dat helpt!
​
Wat was je eerste boek waar je illustraties voor maakte? En wat is het meest recente boek waar je aan gewerkt hebt?
Mijn allereerste eigen boekje was 'Superliesje', een prentenboek met knipselcollages uit de allerhande. Over een meisje dat wordt gepest en dan superheld wordt. Maar het eerste boekje dat uitkwam, was 'Mevrouw Dientje en het leverworstmysterie'. Dat was een eigen geschreven en getekend zwart-wit prentenboekje, waarvoor ik een Zilveren Griffel won; daar was ik best trots op!
Mijn laatste boek is mij eerste non-fictieboek! Alles is dan echt waar, een encyclopedie: 'Het dierendoodboek'. Er staat veel tekst in, je leest er leuke weetjes en ziet wel meer dan 100 hele natuurgetrouwe tekeningen. Dat was erg leuk om te maken! Ik ga met het boeken en een kist vol dode dieren langs basisscholen. Kinderen vinden dat heel interessant. Voor Lemniscaat ben ik nu een nieuwe encyclopedie aan het maken, die komt waarschijnlijk volgend jaar uit.
Is er een boek dat of misschien wel een specifieke illustratie die voor jou extra bijzonder is?
In 2000 maakte ik met Linda de Haan het prentenboek 'Koning & Koning'. Een bijzonder prentenboek waarin een kroonprins trouwt met een prins. Toen was dat heel gewoon en tegelijk heel bijzonder. Dat boek heeft ons zoveel moois gebracht, reizen en ontmoetingen, omdat dat boek vaak is vertaald en bewerkt als bijvoorbeeld toneel maar ook door het nationaal ballet van Mexico. Daar mochten we toen op visite. Niet verkeerd! Op de foto zitten we in een boekhandel in Bogotá Colombia, voor de boekenbeurs Filbo. We hebben dat boek helemaal samen bedacht, getekend en geschreven.
​
Van mijn eigen boeken was 'Mevrouw Dientje 'bijzonder, omdat het voor mijn gevoel mijn eerste boek was, dat gelijk zo goed werd ontvangen. Ik vond mijn linosnedes in 'Koning Varken' van Koos Meinderts ook mooi geworden. En nu is mijn 'Dierendoodboek' favoriet, omdat dat heel dichtbij mezelf ligt. Qua tekenstijl en interessegebied, dat is wel heel bijzonder.
​
Wat maakt jouw werk uniek?
Goede vraag. Ik vind dat moeilijk om over mezelf te zeggen. Misschien dat ik een echte tekenaar en bedenker en maker ben, alsof ik niet anders kan. Ik zit constant vol ideeën maar er is te weinig tijd om alles te maken. Ik houd zoveel van mijn werk, hopelijk straalt die liefde voor het vak ervanaf!
Wat zou je nog heel graag willen uitbrengen?
Ik denk altijd dat mijn mooiste werk nog gaat komen! Ik wil nog wel een heel groot zoekboek maken, waarop heel veel te zien in. Iets in de natuur. En ik ben alweer bezig met een nieuw boek voor Lemniscaat! En met ander supergoed idee, daar heb ik ook veel zin in. Nu ben ik lekker voorwerk aan het doen. Ik wil ook graag nog iets groots maken dat 3D is, zoals een inloopkijkkast. Ik ben dus van plan om nog heel veel mooie dingen te gaan maken. En ik wil graag tijd vrijmaken om ook weer wat vrijer te werken, Wanneer iets af en in een boek moet, moet het goed zijn en kloppen, logisch natuurlijk. Maar soms is het heerlijk om foutjes te maken, je handen vies te maken, dingen uit te proberen en gewoon lekker bezig te zijn!
