top of page
Philip Hopman
'Boris is inmiddels 18 en 1.90 meter lang, maar toen hij een hummeltje van vier was wou hij boer worden, nadat hij bij een buurman op de trekker had gezeten om hooi voor de koeien te pakken. Hij droeg toen een blauwe overall en rode laarsjes. Het leek me leuk om er een boekje van te maken, Boer Boris bekt lekker tenslotte.'
Philip Hopman

Als je Philip Hopman zegt, zeg je ‘Boer Boris’; de prentenboekenreeks waar al bijna 20 delen van zijn. Je zou gerust kunnen stellen dat Boer Boris een klassieker genoemd kan worden. De samenwerking tussen Philip Hopman en Ted Lieshout is er een van wereldformaat. Je ziet aan alles dat deze twee goed op elkaar zijn ingespeeld. Je herkent de vrolijke, zwierige stijl van Philip direct wat mede aan het kleurgebruik te danken is. Maar Philip maakte meer dan alleen maar Boer Boris-boeken. Aan al het andere werk, zie je dat Philip erg veelzijdig is. Zo maakte hij samen met Tjibbe Veldkamp het indrukwekkende ‘Het papegaaienplan’. Een boek dat opvalt vanwege de expressie in combinatie met het subtiele kleurgebruik. Ook maakte hij met Annet Schaap ‘De boom met het oor’, waar ook weer de details en het kleurgebruik schitteren. Hij maakte dus diverse boeken en voor een aantal kreeg hij een prijs. Voor het boek ’22 wezen’ kreeg hij een Zilveren Penseel en hij won in 2022 de Max Velthuijsprijs, een driejaarlijkse oeuvreprijs voor Nederlandse illustratoren.

Philip Hopman2

Philip woont in Egmond met zijn vriend en twee honden, twee fjordenpaarden, wat mini- schaapjes, kippen en kanaries. In de zomer werkt hij in graag in de grote tuin, maar hij geniet er ook van om in het gras te liggen en naar de zwaluwen te staren. Deze tuin bevat ook een vijver waar hij iedere dag van het jaar een duik in neemt, want  ‘daar word je lekker wakker van!’, aldus Philip. Hij illustreert sinds 1988 kinderboeken. In dat jaar kwam zijn eerste boek uit, namelijk ‘Een reuze heksentoer’. Daarvoor maakte hij al tekeningen voor de bladen Okki, Taptoe en Bobo en hij maakte veel onderwijsmateriaal. Dat waren leuke vingeroefeningen voor het latere werk.

 

Het tekenen en illustreren leerde Philip op de Rietveld Academie in Amsterdam. Hij volgde ook lessen bij bekend illustrator Thé Tjong Khing. Daarna is hij een paar jaar rond gaan zwerven. Zo heeft hij in Rome gewoond, Italiaans geleerd en is hij verslingerd geraakt aan het ‘dolce far niente’, een typische Italiaanse levensstijl die vooral betekent ‘niets doen’. Philip zegt daarover dat hij daar nog steeds goed in is.

Toen hij weer terugkwam in Nederland had hij allerlei baantjes, totdat er langzamerhand wat tekenopdrachten binnendruppelden. Ook zat hij een tijdje op een tekenfilmstudio, waar ook illustrator Kees de Boer werkte. Philip: ‘Toen al een groot talent en nu een geweldige tekenaar!’

​Een werkdag van Philip ziet er vaak een beetje hetzelfde af. Nadat hij de beesten heeft gevoerd, met de honden heeft gelopen en een duik in zijn poel heeft genomen, kan de dag beginnen. Schetsen doet hij met potlood, daarna werkt hij die uit op Arches aquarelpapier. Hij tekent met rietpen en kroontjespen en gebruikt veel verschillende kleuren acrylinkt. Zodra de tekening op papier staat, spant hij het op, maakt het nat en dan gaan er verschillende lagen aquarelverf overheen. ‘Vervolgens nog een laagje acrylverf voor de accenten en klaar is Kees, eh, Philip’.

Vooral het werken aan de boeken over boer Boris vindt hij geweldig. Inmiddels zijn er al heel veel prentenboeken over boer Boris verschenen, 20 maar liefst. Het werken aan de serie over boer Boris blijft hij leuk vinden omdat de hoofdrolspelers ( Boris, Berend en zusje Sam) hem zeer dierbaar zijn. ‘Samen met twee moeders zijn ze onze kinderen. Boris is inmiddels 18 en 1.90 meter lang, maar toen hij een hummeltje van vier was wou hij boer worden, nadat hij bij een buurman op de trekker had gezeten om hooi voor de koeien te pakken. Hij droeg toen een blauwe overall en rode laarsjes. Het leek me leuk om er een boekje van te maken, Boer Boris bekt lekker tenslotte.’ Toen dit idee was geboren, ging hij naar Ted van Lieshout en vertelde hij over dit plan. Ted van Lieshout schreef toen de tekst. Maar het bleef niet bij één boek. Inmiddels zijn we 12 jaar verder en bij deel 20 aangekomen. Dit deel verschijnt in april 2025 en gaat over dans omdat zusje Sam, nu bijna 15, danseres wil worden.

​

​Aan het boek ‘22 wezen’, met briljante tekst van Tjibbe Veldkamp, heeft Philip heel goede herinneringen. De twee eerdere prentenboeken die ze samen maakten (‘Een ober van niks’ en ‘Temmer Tom’) waren veelbelovend, maar nog wat onbeholpen. Later heeft hij ‘Temmer Tom’ nog een keer overgedaan. Bij ‘22 wezen’ vielen een aantal dingen samen: de voorliefde voor overvolle decors, de verwijzingen naar Dickens en allerlei beroemde wezen uit de wereldliteratuur, een wulpse directrice en een verdorde inspecteur van het weeshuiswezen. Philip kon er van alles in kwijt. Het boek werd in veel talen vertaald en kreeg in 1999 een Zilveren Penseel.

Philip en Ted
Boer Boris
Boer Boris2
Philip Hopman3
Boer Boris3
Papegaaienplan
Tantes zijn fantastisch

Wat betreft de tekenstijl van Philip, kun je duidelijk zien dat hij  kenmerkende dynamische tekeningen gebruikt om het verhaal te versterken. De personages, kijk alleen maar naar boer Boris, zijn eenvoudig maar vol karakter. Door duidelijke lijnen, leuke details en grappige gezichtsuitdrukkingen, krijgen de verhalen net even extra sfeer.

 

Het kleurgebruik is ook iets dat opvalt. In nagenoeg al zijn werken zijn de kleuren helder en warm, wat zorgt voor een uitnodigende sfeer. De tekeningen zijn niet te druk en toch er is ontzettend veel te zien om kinderen nieuwsgierig te maken en ze bij het verhaal te betrekken. Alles bij elkaar zorgt dit voor een enigszins lichtvoetige, vrolijke en visueel aantrekkelijke uitstraling die goed past bij de toon van de verhalen. Een aantal boeken zal ik hieronder iets meer uitlichten.

Van de Boer Boris-boeken zijn er op dit moment 19 verschenen. Het gaat te ver om deze allemaal te bespreken daarom ga ik alleen in op de illustraties in het laatst verschenen deel ‘Boer Boris en de dino’. De stijl van Philip is absoluut karakteristiek te noemen. De levendige illustraties passen perfect bij het heerlijke verhaal. Kijk alleen maar naar het kleurgebruik, de kleuren zijn relatief zacht en warm en versterken het verhaal. Of kijk naar de gezichtsuitdrukkingen van de kinderen. Eenvoudig, maar enorm sprekend. Wat direct opvalt zijn de kleine elementen op de achtergrond die zorgen voor een extra laag. Kijk bijvoorbeeld naar de bloemen. Op nagenoeg elke bladzijde vind je bloemen. Mooie vondst om iets dat toch weinig verschillende kleuren heeft (botten en zand) op te fleuren. Ook de andere details zijn erg leuk. Zo is de bladzijde waar de kinderen de botten aan elkaar proberen te plakken heel geestig. Andere leuke extra elementen zijn de blauwe kippen en het kleine muisje.

 

De illustratiestijl in ‘Het papegaaienplan’ is levendig, enigszins gedetailleerd en vol expressie door het subtiele kleurgebruik, het contrast tussen licht en donker en de sprekende gezichten. Hierdoor krijgen de personages nog meer karakter dan dat ze al hebben. Elke plaat is een plezier om naar te kijken, er valt veel te ontdekken en te zien. Door het samenspel van woord en beeld een perfecte voorleesaanrader vooral ook door de verrassende elementen die prachtig zijn uitgewerkt.

 

Meest recent op dit moment is de poëziebundel ‘Tantes zijn fantastisch (oom ook)’. Philip maakte de illustraties bij gedichten van Edward van de  Vendel. Een bundel met een abstracte, poëtische uitstraling, waarbij de tekeningen van Philip veel subtieler en dromeriger zijn en de gedichten vaak even wat vrolijker maken. In ‘Tantes zijn fantastisch (oom ook)’. zijn de tekeningen minder humoristisch als in de Boer Boris-boeken. Waar Boer Boris behoorlijk speels en druk is, zijn de illustraties in dit boek meer ingetogen en voel je een ietwat dromerige sfeer. De beelden ondersteunen de poëzie; gevoel en emoties achter de gedichten worden versterkt, zonder de woorden te overschaduwen. De tekeningen hebben daarentegen wel veel detail net als in andere boeken waar Philip de illustraties van maakte. 

Tot slot, zie je hieronder een klein voorproefje van het twintigste deel 'Boer Boris dans met mij' dat in april 2025 verschijnt.

​Meer Boer Boris? Ga dan vooral naar Museum Kranenburgh in Bergen voor een heuse Boer Boris tentoonstelling!

bottom of page